ABD’nin Suriye’den çekilmesi halinde Türkiye boşluğu doldurabilir mi?

Irak, ABD’ye bölgedeki IŞİD ile mücadeleye yardım eden güçlerini geri çekmesi için baskı yapıyor.

Washington ve Bağdat görüşmelere devam ederken Pentagon yetkilileri, Amerikan birliklerinin Irak’ın komşusu Suriye’den çekilmesi yönünde bir planın olmadığını söylüyor. Ancak uzmanlar bölgeden ABD güçlerinin tamamının çekileceği dönemin yaklaştığını düşünüyor.

Lyon Üniversitesi’nde Ortadoğu uzmanı olan Fabrice Balanche, “Irak Başbakanı Şiya Es Sudani, ABD büyükelçisinden ve Amerikan yönetiminden uluslararası koalisyonun sona erdirilmesini resmen talep etti” hatırlatmasında bulundu.

Balanche, “Eğer ABD birlikleri Irak’tan çekilirse, Suriye’den de çekilmek zorunda kalırlar çünkü doğu Suriye’ye giden tüm lojistik Irak’tan geliyor” diye ekledi.

Türkiye ve ABD, ortak güvenlik konularını ele alan Stratejik Mekanizma’nın düzenli toplantılarına bu yıl yeniden başladı.

Görüşmelerin yeniden başlamasının ikili ilişkilerin iyileşmesinin bir işareti olduğunu düşünen uzmanlar, ABD birliklerinin Suriye’den çekilmesi durumunda Türkiye’nin bölgedeki rolünün genişletilebileceğini söylüyor.

Ankara’daki Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı’nda (SETA) araştırmacı olan Murat Aslan’a göre, ABD’nin kararlarına paralel olarak Ankara ile koordineli bir çalışma yürütülmesi gerekiyor.

Aslan, aksi takdirde, ABD’nin çekilmesi sonrası oluşan boşluğu, Suriye’de Cumhurbaşkanı Beşar Esat’ın, Rusya’nın ve İran’ın dolduracağını düşünüyor.

Aslan’a göre, bu nedenle Türkiye’nin bölgede ne yapacağına tam olarak hazırlıklı olması lazım.

Türkiye ve İran, bölgede geçmişten bugüne rekabet halinde. Ankara, Tahran’ın bölgede artan nüfuzu konusunda Washington’un endişelerini paylaşıyor.

Bölgede Amerika’nın rolünü üstlenmenin, geleneksel Türk dış politikasında bir kırılmaya ve İran-Türkiye rekabetinde alevlenmeye yol açabileceği yorumları yapılıyor.

Geçmişte Türkiye’nin ilk Erbil Başkonsolosu olarak görev yapmış eski diplomat ve dış politika uzmanı Aydın Selcen’e göre, Ankara İran’a karşı denklemde bir denge unsuru olarak rol oynayabilir.

Öte yandan Selcen, ABD’nin bölgeden ayrılması sonrası rol üstlenmenin Türkiye’nin diplomatik geleneklerine aykırı olacağını düşünüyor.

Selcen, Türkiye’nin her zaman Amerikalılar’ın yerine geçmek veya Amerika’nın işini üstlenmekten kaçındığını vurguluyor.

Türkiye’nin, PKK’ya karşı yürüttüğü savaşta halihazırda Irak ve Suriye’de askeri varlığı bulunuyor.

IŞİD’e karşı Suriye’de ABD güçleri, Ankara tarafından PKK ile bağlantılı olmakla suçlanan Suriyeli Kürt YPG milislerinin omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) üyeleriyle birlikte çalışıyor.

Uzmanlar, Amerika’nın çekilmesi durumunda SDG’nin belirsiz bir gelecekle karşı karşıya kalacağını söylüyor.

Lyon Üniversitesi’nden Balanche, SDG için, “Gelecekte neler olabileceğinden korkuyorlar. Sadece bir mucize bekliyorlar. Nasıl bir mucize beklediklerini bilmiyoruz çünkü Şam tarafından umut yok. Türkiye konusunda ise Türkler’in kendilerini yok etmek istediğini biliyorlar. Ve ABD’nin Suriye’nin kuzeydoğusundan çekileceğinin farkındalar” dedi.

ABD’nin, Ankara tarafından terörist olarak kabul edilen YPG ile işbirliği, ikili ilişkilerde kalıcı bir sorun haline gelmişti.

Amerikan birliklerinin beklenen geri çekilmesinin yaklaştığını düşünen uzmanlar, iki müttefik arasındaki diyaloğun artık işbirliğini arttırmaya yönelik olduğunu söylüyor.