Hollanda özel sektördeki ev kiralarına sınırlama getiriyor

Hollanda hükümeti, fahiş fiyatlara karşı kiracıları daha iyi korumak amacıyla serbest piyasadaki konutlara kira artış sınırlaması getiriyor.

Hükümet tarafından hazırlanan “Uygun Fiyatlı Kira Yasası”, 150 üyesi bulunan Temsilciler Meclisi’nde 112 oyla kabul edildi.

Yeni düzenleme ile özel şahıs ya da şirketlere ait ortalama yeni bir evin kirası aylık 1.235 eurodan fazla olmayacak.

Meclis çoğunluğunun desteklediği düzenleme ile sosyal konutlarda olduğu gibi, özel sektördeki kiralık evler için de puanlama sistemi getirilecek.

Kiralık konutlar, bina yaşı, oda ve banyo sayısı, yalıtım, enerji tasarrufu ile büyüklüğü gibi bütün özelliklerine göre puanlanacak.

Toplam 187 puan alan ve orta sınıf bir ailenin ihtiyacına göre düzenlenmiş evlerin kirası aylık 1.123 euro ile sınırlanacak.

Yalıtım ve enerji tasarrufu konularında düşük puan alan evlerin kira artışı daha az olacak.

Yeni inşa edilen konutlar için en üst fiyat sınırı 1.235 euro olacak.

Yasanın yürürlüğe girmesinin ardından, özel sektördeki yaklaşık 300 bin kiracı, ayda 190 euro daha az kira ödeyecek.

Yasal düzenleme ile inşaat sektöründeki yatırımcıların olumsuz etkilenmemesi için, yeni binaların sahipleri, 1 Ocak 2028 tarihine kadar, en fazla 1.123 euro ile sınırlanan kiralar üzerinden yüzde 10 oranında ek ücret talep edebilecek.

Hollanda’da aynı puanlama sistemi ile orta gelir gruplarına yönelik sosyal konutların kirası da aylık 880 euro ile sınırlandırılmıştı.

Ülkede, 21 yaşından büyükler için en düşük asgari ücret 2086 euro civarında.

Hollanda’da özel mülk sahipleri, kira miktarını kendileri belirliyor. Ancak ülkede yaşanan konut sıkıntısı nedeniyle, ev sahiplerinin yüksek kira artışında bulunması üzerine, hükümet fiyatlara müdahale kararı aldı.

Kira artışları uzun süreden beri enflasyon rakamları doğrultusunda belirleniyordu.

Ancak Covid salgını ve Ukrayna savaşı gibi nedenlerle enflasyondaki artış, bu durumun kontrolden çıkmasına yol açtı.

Son yıllarda yeterli oranda sosyal konut üretilmemesi nedeniyle yaşanan sıkıntı da, özel sektörde yüksek kira artışlarını beraberinde getirdi.

Hollanda Konut ve Mekânsal Planlama Bakanı Hugo de Jonge, yüksek kira artışı nedeniyle polis memuru ve öğretmenler gibi ortak gelir gruplarının artık artık uygun fiyatlı konut bulamadığını belirterek, “Uygun Fiyatlı Kira Yasası”nı hazırladı.

Meclis tarafından kabul edilen yasaya, inşaat sektörü ile konut sahipleri tepki gösteriyor.

Yatırımcılar, yeterli gelir getirmeyeceği gerekçesiyle kiralık mülklerin toplu olarak satılacağını öne sürüyor.

İnşaat sektörü ile özel konut sahiplerinin kaygılarını haklı bulan Dilan Yeşilgöz’ün lideri olduğu liberal sağcı Özgürlük ve Demokrasi İçin Halk Partisi (VVD) ile sağcı Çiftçi Vatandaş Haraketi Partisi (BBB) yasa aleyhine oy kullandı.

Yeni yasanın, senatonun onayının ardından 1 Temmuz 2024’te yürürlüğe girmesi hedefleniyor.

Senato takvimi nedeniyle görüşmeler uzarsa, yasa en geç 1 Ocak 2025’te hayata geçirilecek.

Yasa yürürlüğe girdikten sonra, konut sıkıntısının durumuna göre her 5 yılda bir yeniden gözden geçirilecek.

Hollanda medyası, VVD ve BBB’nin itirazına rağmen, yasanın senatoda çoğunluğun desteğini elde edeceğini belirtiyor.