1976 yılında Steve Jobs ve Steve Wozniak tarafından geliştirilen Apple-1 bilgisayarı, bir elektronik cihaz olmanın yanında, modern kişisel bilgisayar devriminin başlangıç noktasını temsil ediyor. Apple’ın kuruluş dönemine ait bu ilk model, sınırlı sayıda üretilmiş olması ve zamanla çok az örneğinin günümüze ulaşabilmiş olması nedeniyle koleksiyon değeri açısından dikkat çekiyor. Yıllar boyunca pek çok teknoloji koleksiyoncusu, bu tarihi bilgisayarlardan birine ulaşabilmek için büyük meblağlar ödemeyi göze aldı. Şimdi ise bu nadir örneklerden biri, çalışır durumda olarak yeniden gün yüzüne çıktı. Açık artırmada alıcı bulan Apple-1, 375 bin dolarlık satış fiyatıyla gündemde yer buldu.

Amerika merkezli RR Auction tarafından gerçekleştirilen satış, yalnızca bir cihazın el değiştirmesi değil, aynı zamanda teknoloji tarihine doğrudan temas etme arzusu olarak da yorumlanabilir. Bilgisayar, vintage Apple ürünleri konusunda uzman isimlerden Corey Cohen tarafından detaylı bir teknik incelemeyle restore edildi. Cihazın hâlâ tam anlamıyla çalışıyor olması, onun teknik değerini artırmakla kalmadı, tarihsel önemini de pekiştirdi. Apple-1’in envanter kayıtlarına göre 91 numarayla listelenen bu cihaz, aynı zamanda kozmetik durumuyla da dikkat çekti. Entegre devreler üzerindeki etiketlerin hâlâ parlak ve net biçimde görünmesi, cihazın yıllar boyunca titizlikle korunduğunu gösteriyor.

Cihazla birlikte sunulan belgeler satışın değerini artırdı

Apple-1 ile birlikte açık artırmaya sunulan orijinal kullanım kılavuzu, cihaza dair tarihsel bütünlüğü sağlayan en önemli unsurlardan biri oldu. Kılavuzun içeriğinde Steve Jobs, Steve Wozniak ve Daniel Kottke gibi Apple’ın kurucu kadrosuna ait el yazısıyla yazılmış referansların bulunması, satışa ayrı bir boyut kazandırdı. Bilgisayar, bu yönleriyle yalnızca bir donanım parçası olarak değil, teknoloji tarihine dair fiziksel bir belge olarak değerlendirildi. Açık artırma evi, cihazın genel durumu için 10 üzerinden 8 puanlık bir değerlendirme yaptı. Bu puanlama, Apple-1’in bugüne kadar korunabilmiş örnekleri içinde yüksek seviyede sayılabilecek bir derece olarak kabul ediliyor.

Bunun yanı sıra, Apple-1 bilgisayarının satışının gerçekleştiği etkinlikte başka tarihi parçalar da ilgiyle karşılandı. “Steve Jobs and the Apple Revolution Auction” başlığı altında düzenlenen açık artırma kapsamında Steve Jobs tarafından imzalanmış 1976 tarihli Apple Computer Co. çeklerinden biri 112.054 dolara satıldı. Aynı döneme ait bir başka imzalı çek ise 62.500 dolarlık satış fiyatına ulaştı. Ek olarak, ilk nesil 4GB’lık mühürlü bir iPhone modeli de 87.514 dolara alıcı buldu. Teknoloji tarihi açısından bir diğer önemli ürün olan Apple Lisa’nın ‘Twiggy’ sürücülü versiyonu ise 56.818 dolara satıldı.

Bu açık artırma, yalnızca Apple ürünlerinin koleksiyon değerini değil, aynı zamanda Steve Jobs’un teknoloji dünyasındaki simgesel rolünü de yeniden gündeme taşıdı. Her ne kadar bu tür ürünlerin günlük hayatta doğrudan bir kullanım değeri kalmamış olsa da, sembolik değerleri gün geçtikçe artmaya devam ediyor. Apple-1 gibi cihazlar, yazılım ve donanım gelişmelerinin başlangıç noktasını anlamak isteyen araştırmacılar ve meraklılar için somut bir kaynak işlevi görüyor. Her şeye rağmen bu satışlar, yalnızca teknolojiye değil, aynı zamanda bir dönemin kültürel mirasına da yatırım olarak değerlendiriliyor.

Sonuç itibarıyla, çalışır durumdaki bir Apple-1 bilgisayarının 375 bin dolara satılması, yalnızca bir açık artırma verisi olarak değil; teknoloji tarihine yönelik kolektif ilginin ve bu alandaki bilinçli birikimin artış gösterdiğinin göstergesi olarak da okunabilir. Tüm bunların yanında, Apple-1’in değeri, sadece sınırlı sayıda üretilmiş olmasından değil, aynı zamanda taşıdığı ideolojik ve tarihsel mirastan kaynaklanıyor. Bu tür satışlar, teknoloji ürünlerinin sadece birer tüketim aracı değil, kültürel ve tarihsel belgeler haline gelebileceğini de kanıtlıyor. Bu nedenle, Apple-1 gibi cihazların gün yüzüne çıkması, yalnızca koleksiyoncuları değil; tarihçileri, müzecileri ve teknoloji politikasıyla ilgilenenleri de yakından ilgilendiriyor. Ve tüm bu gelişmeler, kişisel bilgisayar çağının nasıl başladığını anlamak için yeni kapılar aralıyor.