EN SON TV Türkiye'nin en iyi manşetlerine sahip ensontv.com; gündem, siyaset, spor ve tüm kategorilerde en öne çıkan haberler için güncel haber kaynağınızdır
Related Articles
Meşhur hikayedir. Nasrettin hoca damdan düşünce, etrafındakiler hekim çağıralım demişler. O “bana damdan düşen birini bulun” demiş… Dertli dertlinin dilinden anlar. Son günlerde birkaç hukukçu ile meseleyi konuşuyorduk. Herkes dertli. Kimi kendi adına kimi müvekkili için. Ama dert aynı… AYM’nin kararından sonra doğan boşluk ve getirdiği karmaşa… Evet, kişilik hakları konusunda internette maruz kalınan tecavüzün ortadan kaldırılmasına dair yöntemle ilgili büyük bir kafa karışıklığı var. Uygulamada haklı olarak “mağduriyeti izah etmek” hem zaman alıyor hem de “doğrudan düzenleme arayan hakimlerin” yaklaşımına tosluyor mesele. Bugün bu konuya değinmek istiyorum.
KİŞİLİK HAKLARI
Özel hayat kavramı ile kişilik hakları meselesi birbirine karışıyor. Mevcut düzenlemede özel hayata dair rejim duruyor ama kişilik hakları için düzenlememiz yok. Kişilik hakları geniş bir kavram. Kişiyi var eden, kişiliğini serbestçe geliştirmesini sağlayan, diğer kişilerden farklılığını temin eden bütün değerler üzerindeki haklardır. Buna göre, hayat, sağlık, hürriyet, haysiyet, onur, kişinin ismi ve duyguları, ürettiği her türlü eser vb bunlara örnektir. Bunların ortak özelliği, mirasa konu olamazlar ve para ile ölçülemezler.
İPTAL EDİLEN MADDE
Olumsuz yasama görevini ifade eden AYM, mahiyeti tartışmalı olan bir kararla 5651 sayılı internet yayınlarını düzenleyen yasanın dokuzuncu maddesini iptal etti. Düzenlemeye göre, internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden gerçek ve tüzel kişiler ile kurum ve kuruluşlarının içerik sağlayıcısına, ulaşamadığı hallerde yer sağlayıcısına başvurarak uyarı yöntemi ile içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebileceği isterse bunlara başvurmadan doğrudan sulh ceza hâkimine başvurarak içeriğe erişimin engellenmesini de talep edebileceği düzenlenmişti.
KARARIN ÖZÜ
AYM kararında, sulh ceza mahkemesinin yapısı ile ilgili bir eleştiri getirdiğini, mekanizmanın gecikmesinde sakınca bulunan hallerde devreye girmesini vurguladığını görüyoruz. Bir de “ilk bakışta ihlal” olarak hangi hususların değerlendirilebileceğinin de müphem olduğuna vurgu yapılıyor kararda. Kararda internet içeriğinin sınırlanması konusunda “kademeli bir müdahale yöntemi” öngörülmesi gerektiği belirtiliyor. Kararda birtakım tespitler meselenin pratiğinden uzak olunduğunu gösteriyor. Zira internetin gelişmesi ile zararın artma ve hakkın zarar görme hızı birbirinden farklı. Meseleyi sadece “internet medyası” bağlamında ele alan bu yaklaşım, YouTube, TikTok, reels ve benzeri mecralardaki “kişilerin paylaşımı ile dolan havuzdan” habersiz.
ACİL ÖNLEM ŞART
Mesele, sadece basın hürriyeti odağında ele alınabilecek eşiği çoktan geçti. AYM kararı eleştirsek de bağlayıcı. Buna göre birkaç husus var ki önemli… Birincisi bence konuyu gerçek kişi odağında tutmak gerekiyor. Tüzel kişiler ile aynı seviyeden bir yöntem doğru olmayabilir. İkincisi içerik veya yer sağlayıcılarından birine başvuru yapılması ve bunun 48 saat içinde cevaplanmaması veya reddi ya da gereği gibi ifa edilmemesi halinde Sulh Ceza Mahkemelerine itirazı mümkün kılmak gerekiyor. Ve son olarak bence internet konusunda uzman hâkimin veya bir ihtisas mahkemesinin olması gerekiyor. Ya Sulh Ceza Mahkemelerinden birine bu yetki verilmeli ya da bölge mahkemelerinde bu kararların itirazını inceleyecek özel bir merci oluşturulmalı. Hatta bu kurul sadece hukukçulardan da müteşekkil olmamalı, bu meseleyi ceza yargısından çıkarmak gerekiyor belki de!
GENEL HÜKÜMLER ÇÖZÜM DEĞİL!
Acil önlemler hayata geçene kadar süre geçecek belli. Bu aşamada -özellikle içeriğin kaldırılması için- genel hükümler uyarınca mahkemelere başvurulabilir. Asliye hukuk mahkemelerinde Medeni kanun (m.23-25) Borçlar Kanunu (m.49) başta olmak üzere Ticaret ve Usul Kanunundan örnekler vermek mümkün. Bir de Fikir ve Sanat Eserleri Kanununu unutmamak lazım. Bunlara dayanmak ve yargılamayı hızlı ilerletme mümkün değil. İnternetin hızına yetişebilecek makul bir çözüm şart. Hem de en kısa sürede!
EN SON TV sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
